KİTAP 1: ATATÜRK'TEN HATIRALAR - Hasan Rıza Soyak

Hasan Rıza Soyak, 1888 Üsküp doğumlu bürokrat ve siyasetçidir. Ankara'daki hizmet hayatı 1922'de TBMM'de katiplik ile başladı. Mustafa  Kemal, Cumhurbaşkanı seçildikten sonra, 1924'de mutemet olarak Çankaya Köşkü'nde çalışmaya başladı. 1927'de Özel Kalem Müdürü, 1932'de Genel Sekreter Vekili, 1934'de Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri oldu. Bu görevi Atatürk'ün ölümüne kadar sürdürdü. Burdur milletvekilliği de yapan Soyak 1970 yılında İstanbul'da hayata gözlerini kapadı.

Uzun süre Mustafa  Kemal'in yakınında bulunan Hasan Rıza Soyak, bu dönemdeki anılarını 'Atatürk'ten Hatıralar' adlı kitabında topladı. 1973 yılında Yapı Kredi Yayınlarında ilk baskısı yapılan kitabın 7. baskısı Nisan 2014'te yayınlandı.

Atatürk'ün özel kalemi olan Soyak'ın anıları, ilk elden tanık olduğu olayları kapsıyor. Kitapta bahsedilen konulardan bazılarının başlıkları şu şekildedir:

-Atatürk'ün kişisel özellikleri, insan ve ağaç sevgisi, sorumluluk bilinci
-I. Dünya Savaşı, Mondros Mütarekesi, Padişah Vahdettin ile yaptığı Almanya gezisi, Savaş sonrası İstanbul'daki faaliyetleri, Sevr Antlaşması, Milli Mücadele Dönemi ve bu süreçte yaşanan savaşlar, iktidar mücadeleleri
-Lozan Barış Antlaşması
-Cumhuriyetin İlanı
-Cumhuriyetin ilanından sonra yaşananlar: Ağa Han'ın mektubu, İstiklal Mahkemeleri ve kararları, Hilafetin Kaldırılması
-İnkılaplar; Bursa, Balıkesir, İzmir ve Konya nutukları, Eski İttihatçıların yıkıcı faaliyetleri
-Terakkiperver Fırkasının Kuruluşu
-Şeyh Sait İsyanı, İzmir Suikastı Teşebbüsü, Ali Saip Ursavaş'ın karışığı suikast girişimi
-Serbest Cumhuriyet Fırkasının kuruluşu, Menemen Olayı, Türk Ocaklarının kapatılması, Halkevlerinin ve Köy Enstitülerinin açılması
-Balkan Paktı, Boğazlar Meselesinin ortaya çıkışı, Montraux Konferansı ve Antlaşması
-Hatay meselesi
-İş bankasının kuruluşu, İsmet Paşa'nın istifası ve Celal Bayar'ın Başvekil olması
-Hastalığının teşhisi ve seyri ile Büyük Adam'ın fani hayattan ayrılışı

Yukarıda özetlenen konular ve çok daha fazlası hakkında Soyak'ın bizzat tanık olduğu olaylar, kendisi tarafından iletilen yazışmaların tam metinleri (mektup, telgraf vb) ile Atatürk'e ilişkin duygu dolu anlatımlar ve O'nun devlet meseleleri hakkındaki görüş ve fikirleri hakkında ayrıntılı bilgiler edinebileceğiniz mükemmel bir kaynak. Devletin iç ve dış politikalarına yön veren kişiler hakkında geniş bilgilerin de yer aldığı kitapta Atatürk'ün yakın çevresindeki kişilerle ilişkilerinin, üzüldüğü, sinirlendiği, eğlendiği anların ve Hasan Rıza Soyak'a duyduğu mutlak güvenin dile getirildiği hatıralarda, Soyak'ın Atatürk'e duyduğu derin ve içten bağlılık da anlatılmıştır.




Yorumlar

Popüler Yayınlar